Odkładasz i wkurzasz się sam na siebie? Myślisz, ,,to zbyt trudne dla mnie”, ,,nie dam rady”, ,,to mnie przerasta”, ,,nigdy nie schudnę”, ,,już tak musi być?”. Każdy z nas ma pewne przekonania – zestaw myśli i opinii, które wpływają na to, jak postrzegamy siebie, innych i świat wokół nas. Niektóre z tych przekonań nas wspierają, inne natomiast mogą nas blokować, powstrzymując przed rozwojem, sukcesem czy zmianą. Właśnie dlatego praca nad
przekonaniami jest tak ważna, jeśli chcesz, żeby żyło Ci się łatwiej, a przekonania pracowały dla Ciebie, a nie przeciwko Tobie. Z tego wpisu dowiesz się, czym są przekonania, jak możesz je rozpoznać i jak możesz zmienić te, które Ci nie służą.
Przekonania, które nas blokują, towarzyszą nam często przez lata. Zmiana wymaga zrozumienia ich natury i cierpliwej pracy nad sobą. Jeśli chcesz wiedzieć więcej o tym, jak zmieniać swoje wzorce i pracować nad sobą, koniecznie sprawdź mój wpis: Jak zmienić nawyki?”
Czym są przekonania i skąd się biorą?
Definicja przekonań
Otwieram słownik języka polskiego i czytam, że przekonanie, to sąd, zdanie oparte na przeświadczeniu o prawdziwości, słuszności czegoś. W słowniku psychologicznym definicja brzmi tak, ,,poznawcza reprezentacja określonego stanu, wyrażona albo jako bieżąca ocena tych stanów, albo jako sąd rozumiany jako czynniki ogólnej wiedzy człowieka. Cechą charakterystyczną przekonań jest pewne poczucie pewności co do postrzeganych przez nich wartości. Można powiedzieć, że przekonania to zasady, które przyjęliśmy jako prawdziwe.
Często są wynikiem Twoich doświadczeń, wartości wyniesionych z domu, wpływu otoczenia czy kultury. Mogą one być zarówno wspierające, jak i ograniczające – na przykład przekonanie „Jestem kompetentny” doda Ci pewności siebie, natomiast „Nie jestem wystarczająco dobry” może zniechęcić do działania i to w wielu obszarach.
Dlaczego warto pracować z przekonaniami?
Jak przekonania wpływają na Twoje życie?
Przekonania kształtują Twoje decyzje i codzienne wybory, a więc i całe życie. Ograniczające przekonania, takie jak „To nie dla mnie” albo „Nie zasługuję na sukces”, mogą blokować Twój rozwój i ograniczać potencjał. Uwalniając się od nich, otwierasz się na nowe możliwości, odważniej realizujesz cele i wchodzisz w relacje z innymi z większym poczuciem wartości. Zamiast rozmyślać o tym, że coś ,,nie jest dla Ciebie”, myślisz, ,,jak mogę to zrobić/mieć/osiągnąć?”.
Korzyści z pracy nad przekonaniami
Z pewnością jest ich sporo, poniżej podaję Ci kilka przykładowych.
-
Rośnie Twoja samoakceptacja i masz wyższe poczucie własnej wartości
Pracując nad przekonaniami, uczysz się traktować siebie z większą życzliwością i akceptacją, co pozytywnie wpływa na postrzeganie siebie oraz budowanie zdrowej i adekwatnej samooceny. -
Zwiększasz pewność siebie
Uwolnienie się od ograniczających przekonań, takich jak „Nie jestem wystarczająco dobry” lub „Nie dam rady”, wzmacnia poczucie własnych możliwości, co przełoży się na Twoją większą śmiałość i pewność w działaniu. -
Poprawiasz samopoczucie i zdrowie psychiczne
Wspierające przekonania pomogą Ci redukować negatywne myśli i lęki, co wpływa na poprawę zdrowia psychicznego, obniżenie poziomu stresu i poprawę ogólnego samopoczucia. Są to czynniki, które wpływają na Twoją dobrą kondycję psychiczną. -
Budujesz zdrowsze relacje z innymi
Pracując nad własnymi przekonaniami, lepiej rozumiesz siebie, swoje potrzeby i uczysz się komunikować je w sposób bardziej asertywny. To pomoże Ci budować zdrowsze, bardziej autentyczne i co ważne, świadome relacje z ludźmi. -
Stajesz się bardziej otwarty na nowe możliwości
Zmiana ograniczających przekonań, takich jak „To nie dla mnie” lub „Nie zasługuję na sukces”, otwiera Cię na nowe szanse i podejmowanie wyzwań, które wcześniej mogły Ci się wydawać niemożliwe. -
Zwiększasz Twoją motywację do działania i rozwój osobisty
Wspierające przekonania, takie jak „Jestem w stanie osiągnąć swoje cele”, zwiększają Twoją motywację do pracy nad sobą, rozwoju zawodowego i realizacji osobistych ambicji. Lokalizujesz swoje braki i bierzesz się za ich uzupełnianie, jeśli tylko Twoje cele tego wymagają. -
Zaczynasz inaczej postrzegać trudności i wyzwania
Zamiast traktować trudności jako przeszkody, zaczynasz postrzegać je jako okazje do wzrostu i nauki. Przekonanie „Każda porażka jest lekcją” pomaga Ci bardziej optymistycznie patrzeć na wyzwania. -
Zwiększasz Twoją odporność na krytykę i ocenę zewnętrzną
Gdy zmieniasz swoje wewnętrzne przekonania, stajesz się mniej podatny na negatywny wpływ opinii innych, ponieważ bardziej polegasz na swojej wewnętrznej wartości. Stajesz się wewnątrzsterowny. Często lęk przed krytyką sprawia, że możesz unikać wyzwań, a samokrytyka paraliżować Twoje działania. Kluczem jest zrozumienie swoich emocji i nauka, jak sobie z nimi radzić. Zainspiruj się wskazówkami z wpisu:
Często lęk przed krytyką sprawia, że unikamy wyzwań, a samokrytyka paraliżuje nasze działania. Kluczem jest zrozumienie swoich emocji i nauka, jak sobie z nimi radzić. Zainspiruj się wskazówkami z wpisu:
,,Jak radzić sobie z emocjami w trudnych sytuacjach?” -
Zaczynasz lepiej zarządzać stresem i emocjami
Twoje ograniczające przekonania mogą prowadzić Cię do wyolbrzymiania problemów i silnych emocji. Wspierające myśli pomogą Ci przyjąć bardziej konstruktywne podejście do trudnych sytuacji, dzięki temu zarządzanie stresem będzie dla Ciebie łatwiejsze. -
Zaczniesz budować pozytywny obraz przyszłości
Pracując nad Twoimi przekonaniami, rozwijasz bardziej pozytywne nastawienie do przyszłości. Przekonania takie jak „Mogę osiągnąć swoje cele” pomogą Ci wizualizować sukces – bez względu na to, co to dal Ciebie oznacza – i tworzyć realistyczne, choć inspirujące cele na przyszłość.
To wszystko pomaga Ci tworzyć satysfakcjonujące życie, ponieważ ułatwi Ci budowanie zdrowych nawyków, rozwijanie talentów i realizację najważniejszych wartości.
Krok 1: Rozpoznaj swoje przekonania
Jak rozpoznać ograniczające przekonania?
Praca z przekonaniami zaczyna się od ich rozpoznania. Przyjrzyj się swoim myślom, zwłaszcza w sytuacjach stresujących. Przykładowe przekonania, które mogą Cię blokować, to:
- „Nie nadaję się do tego.”
- „To zbyt trudne.”
- „Sukces jest dla innych, nie dla mnie.”
- „Popełnienie błędu to porażka.”
Wskazówka: Prowadzenie dziennika myśli
Prowadź dziennik, w którym zapiszesz negatywne lub powtarzające się opinie o sobie. Przelewanie ich na papier może pomóc zobaczyć, jak mocno wpływają na Twoje postrzeganie rzeczywistości. Zwróć uwagę na to, jak i n t e r p r e t u j e s z daną sytuację, jak ją odbierasz?
Najbardziej popularne przekonania, które mogą Cię blokować
Poniżej znajdziesz przykłady przekonań, które często wpływają na myślenie i działania. Przyjrzyj się, czy któreś z nich nie brzmi znajomo:
- „Nie jestem wystarczająco dobry, by to zrobić.”
- „Nie zasługuję na szczęście lub sukces.”
- „Inni mają łatwiej, ja zawsze mam pod górkę.”
- „Lepiej nic nie zmieniać, bo mogę tylko pogorszyć.”
- „Nie mogę pozwolić sobie na porażkę.”
- „To nie dla mnie, to tylko dla ludzi z talentem/pieniędzmi.”
- „Lepiej się nie wychylać.”
- „Tylko się ośmieszę.”
- „Do niczego się nie nadaję.”
- „Nic nie mogę z tym zrobić.”
- „To nic nie da.”
- „Wszędzie jest trudno/ciężko.”
Te myśli nie są rzeczywistością – to jedynie interpretacje, które powstały na podstawie Twoich doświadczeń, przekazów z otoczenia i obaw. Dobra wiadomość? Możesz je zmienić!
Przykład ćwiczenia: Wybierz jedno ograniczające przekonanie z listy i zapisz dowody, które temu zaprzeczają. Na przykład, jeśli myślisz „Nie dam rady tego zrobić”, przypomnij sobie np. podobną sytuację, w której jednak dałeś radę. To pierwszy krok do budowania wspierających przekonań. Moje doświadczenie pokazuje, że wiele ludzi przypomina sobie, z moją pomocą, zdarzenia, które pokazały wyraźnie, że dają radę.
Krok 2: Zrozum, jak przekonania wpływają na Twoje życie
Przykłady wpływu przekonań na codzienne decyzje
Każde Twoje przekonanie niesie za sobą konsekwencje, które wpływają na Twoje emocje i wybory. Sprawdź, czy Twoje myśli na temat siebie wspierają Cię, pracują na Twoją korzyść czy wręcz przeciwnie stanowią blokadę.
- Rozwój zawodowy: myśl „Nie jestem wystarczająco kompetentny” może blokować Cię przed podjęciem nowych wyzwań.
- Zmiana pracy: przekonanie „Trzeba mieć znajomości, żeby znaleźć dobrą pracę” może zniechęcić Cię do aplikowania do wymarzonej firmy.
- Zdrowie i waga: przekonanie „Odchudzanie jest za trudne”, ,,To nigdy się nie uda” może sabotować Twoje próby wprowadzenia zdrowych nawyków, zmiany stylu życia, czy odżywiania.
- Schematy działania: Myśl „Nie potrafię się zmienić” może zniechęcać do pracy nad sobą.
Problemy z podjęciem decyzji
Jeśli masz trudność z podejmowaniem decyzji, miej świadomość, że to częsty efekt działania ograniczających Cię przekonań. Kiedy myślisz „Nie wiem, co wybrać” lub „Jeśli podejmę złą decyzję, wszystko się zawali”, paraliżujesz się obawą przed konsekwencjami. Tego rodzaju myślenie prowadzi Cię do odkładania spraw na później i unikania odpowiedzialności za własne życie.
Zauważ, że perfekcjonizm i obawa przed porażką często stoją za trudnościami w podejmowaniu decyzji. Przekonania takie jak „Muszę wszystko zrobić idealnie” albo „Nie mogę popełniać błędów” skutecznie hamują Twoje działanie i rozwój. Tymczasem decyzje są naturalną częścią życia – każda z nich, dobra czy zła, jest dla Ciebie okazją do nauki i wzrostu.
Kluczowym krokiem jest to, abyś uświadomił sobie, że brak działania to również decyzja – tyle że podejmowana automatycznie, często na Twoją niekorzyść. Pamiętaj, że pierwszym krokiem w walce z paraliżem decyzyjnym jest zaakceptowanie, że błędy są częścią procesu i nie definiują Twojej wartości.
Wskazówka: Zamiast koncentrować się na strachu przed złą decyzją, pomyśl o najbliższym kroku, który możesz podjąć. Nawet mały ruch jest lepszy niż stanie w miejscu.
Krok 3: Kwestionuj swoje przekonania
Jak podważać ograniczające przekonania?
Rozpoznane przekonania mogą Ci się wydawać niezmienne. I padło tu właściwe słowo ,,wydaje Ci się”, co nie oznacza, że tak jest w rzeczywistości. W Twoim dobrze pojętym interesie jest poddać je analizie, by sprawdzić, czy rzeczywiście są prawdziwe. Z doświadczenia wiem, że po takim działaniu dany człowiek uświadamia sobie fałszywość swojego przekonania.
Pytania pomocnicze do kwestionowania przekonań
- Skąd pochodzi Twoje przekonanie? – Czy to opinie bliskich, słowa usłyszane w dzieciństwie?
- Czy to przekonanie zawsze jest prawdziwe? – Czy naprawdę nigdy nie potrafisz zmienić swoich nawyków?
- Czy istnieje ktoś, kto wierzy inaczej? – Pomyśl o osobach, które mają bardziej wspierające przekonania i jak to wpływa na ich życie.
- Jakie dowody możesz znaleźć, że to przekonanie jest fałszywe? – Poszukaj przykładów, które zaprzeczają ograniczającym przekonaniom.
Ćwiczenie: „Czy to na pewno prawda?”
Wypisz swoje ograniczające przekonania i zapytaj siebie: „Czy to na pewno prawda?”. Znajdź dowody, które temu zaprzeczają. Z doświadczenia wiem, że często przydaje się pomoc specjalisty, który pomoże je wydobyć na światło dzienne. Często fałszywe przekonanie jest tak mocno osadzone w człowieku, że nie widzi nic innego, niż to, w co wierzy. Nie dostrzega wielu kwestii, mimo, że miały miejsce w jego życiu. To właśnie siła i moc przekonań.
Krok 4: Zastąp ograniczające przekonania wspierającymi
Jak formułować wspierające przekonania?
Nowe przekonania mają być realistyczne, pozytywne i motywujące. Oto kilka przykładów:
- Zamiast „Nie jestem wystarczająco dobry” przyjmij: „Mogę rozwijać swoje umiejętności i osiągać coraz więcej.”
- Zamiast „To zbyt trudne” pomyśl: „Podejmuję wyzwania, bo pomagają mi wzrastać”, ,,Mogę to zrobić, jak się odpowiednio przygotuję”.
- Zamiast „Trzeba się poświęcić, żeby coś osiągnąć” powiedz sobie: „Dbam o równowagę między pracą a odpoczynkiem, bo to klucz do sukcesu.”
Krok 5: Wdrażaj nowe przekonania w codziennym życiu
Praktyczne sposoby na wzmacnianie wspierających przekonań
- Powtarzaj afirmacje. Stwórz Twoje osobiste afirmacje i powtarzaj je codziennie. Możesz zapisać je na kartkach i umieścić w widocznych miejscach. Takie wsparcie się otoczeniem jest często bardzo pomocne. Możesz też nagrać je i odtwarzać lub zapisać i czytać, jak książkę pełną dobrych, wspierających Cię myśli, tak byś napełnił się nimi cały.
- Zwracaj uwagę na Twoje myśli. Gdy zauważysz myśl wynikającą z dawnego, ograniczającego Cię przekonania, zastąp ją nowym, wspierającym zdaniem. Podziękuj też sobie, za to, że zauważyłeś dane ograniczające Cię przekonanie. Samoświadomość to połowa sukcesu.
- Rób małe kroki. Codziennie podejmuj działania, które potwierdzają Twoje nowe przekonania. Działanie Cię p r o g r a m u j e.
Przekonania bywają oporne na zmianę, ale każdy krok ku lepszemu się liczy. Jeśli chcesz zgłębić metody pracy nad sobą i dowiedzieć się, jak wprowadzać zmiany w swoim życiu, sprawdź te wpisy:
Zmiana przekonań to tylko jeden z elementów pracy nad sobą. Jeśli interesuje Cię bardziej holistyczne podejście do rozwoju osobistego, zajrzyj do wpisu, Rozwój osobisty – od czego zacząć?”
Podsumowanie: Zmień przekonania, by zmienić swoje życie
Twoja praca nad przekonaniami to inwestycja w siebie, która zaprocentuje w każdej sferze życia – od zdrowia psychicznego, przez relacje, aż po rozwój zawodowy. Jak zmieniasz Twoje myśli, zmieniasz sposób, w jaki postrzegasz świat i swoje możliwości. Wiele ludzi może przekształcić swoje ograniczenia m.in. w siłę napędową do działania. Sama kiedyś się za to wzięłam i wiesz co – to była moja najlepsza decyzja.
Zrozumienie swoich przekonań i praca nad nimi to klucz do lepszego życia. Jeśli czujesz, że ten temat Cię interesuje, polecam również sprawdzić inne przydatne materiały, które pomogą Ci w tej podróży.
Przestań czekać, aż zmiany przyjdą same – zacznij od swoich przekonań.
Zaproszenie na sesję indywidualną
Jeśli masz przekonanie, które powstrzymuje Cię przed działaniem – na przykład:
- odkładasz określone sprawy na później,
- stawiasz się na ostatnim miejscu,
- biczujesz się (krytykujesz) za określone działania,
- mówisz sobie, że jesteś beznadziejny,
- boisz się wystąpić publicznie,
- obawiasz się oceny, ośmieszenia,
- masz trudność z podjęciem decyzji itp.
– to zapraszam Cię na indywidualne sesję, na których pomogę Ci:
- zidentyfikować ograniczające Cię przekonania,
- stworzyć nowe, wspierające Cię przekonania,
- opracować kroki, które pomogą Ci wprowadzić pozytywne zmiany.
PS
Masz chęć na kolejne tematy? Zapisz się na newsletter, a otrzymasz więcej wartościowych treści, które pomogą Ci osiągnąć długotrwałe zadowolenie z życia. Wejdź na moją stronę mastermindcoach.pl i zapisz się już teraz.